Građevinska inspekcija zaustavila je radove na ogradi ispred Vladičanskog dvora u Dvorskoj ulici, dok republički Zavod za zaštitu spomenika kulture ne odgovori na podneti zahtev vladike Nikanora. Vladičanski dvor u Vršcu je spomenik kulture od izuzetnog značaja.
Pre par dana, kameni postament ispod kovane ograde, star dva veka, uklonjen je, a ograda demontirana. Da ponovimo, zahtev za ove radove je podnet, ali na njega nije odgovoreno. Bez obzira kakav odgovor bio, još jedan deo istorije Srba u Banatu definitivno je – nestao. A šta će se tu naći, možemo samo da nagađamo.
Od kako je došao u Banat, vladika Nikanor uništava ono na šta su svi Vrščani vekovima ponosni. Prvo je uništio vrtnu arhitekturu Vladičanskog dvora. Posekao je vrt star 250 godina, uređen u engleskom stilu, umesto kojeg je napravio dve betonske fontane. Zbog tih fontana, posečena su i tri bora koji imaju istorijsku vrednost. Tokom Drugog svetskog rata, Nemci su na njima vešali rodoljube.
Potom se igrao sa krovom Vladičanskog dvora, pa je u dvorištu nikla „dalmatinska“ kamena kuća, a onda je na red došla Pridvorna kapela. Ikonostas u toj kapeli predstavlja raritet u sakralnom graditeljstvu, jer je zidan. Ikone na ikonostasu je radio poznati slikar onog vremena Nikola Nešković, deda po majci velikana naše kulture, Jovana Sterije Popovića.
Nikanor je pod Pridvorne kapele, mermerne ploče kojima su vekovima hodale banatske vladike, povadio i zamenio keramičkim pločicama. Umesto carskih dveri postavljena su vrata od panela sa fototapetima.
Ni vršačke crkve i manastiri nisu pošteđeni. U Crkvi uspenija Svete Bogorodice, zidane 1763. godine sredstvima vršačkog trgovca Alekse Nikolića, razvaljen je mermerni pod, a presto Presvete Bogorodice, urađen u duborezu, nestručno je skinut. Srećom, sačuvan je u Gradskom muzeju u Vršcu. Takođe, celokupno zidno slikarstvo prekrečeno je masnom žutom farbom. Prefarbani su i medaljoni u tri boje sa belim orlovima Nemanjića.
Saborna crkva Svetog Nikole, koja nažalost nije zaštićena, uz podno grejanje dobila je i niklovani sulundar sa spoljne strane, od temelja do krova.
Originalne podne pločice su nestale, a na njihovo mesto postavljene su šarene i sjajne mermerne. Stavljeni su PVC prozori. Plafon, svodovi i bočni zidovi prekrečeni su belom bojom, a ukrasni polustubovi i pilastri obojeni veštačkom pozlatom. Pogledajte fotografije pre i posle.
Nije bio pošteđen ni ikonostas, rađen u baroknom stilu, sa bogatom drvenom rezbarijom oko ikona. Rezbarske delove sa floralnim i astralnim motivima radio je Aksentije Marković, jedan od najpoznatijih rezbara tog vremena. Ikone su bile postavljene u pet redova, a slikao ih je Pavel Đurković, poznati slikar i ikonopisac s kraja 18. i početka 19. veka. Umesto ovih remek dela i tu su se pojavile panel ploče i fototapete. A ako uporedite fotografije „pre“ i „posle“, videćete da dva reda ikona na ikonostasu fali.
U manastiru Mesić, takođe spomeniku kulture od velikog značaja koji datira iz 13. veka, uništen je veliki broj fresaka. U manastirskoj crkvi, sa severne strane, pored oltara, probijena su vrata, a podignut je i prozor, čime su bespovratno uništene stare freske. Pod u manastirskoj crkvi zamenjen je pločicama od crnog poliranog granita, a u zapadnom traveju nosači za kandila i zvučnike montirani su direktnim bušenjem kroz površine sa originalnim oslikanim freskama.
U velikom konaku manastira, stradali su jonski stubovi na južnoj strani, koji su izbetonirani, tako da su sada potpuno ravni, bez originalnih ukrasa, koji su bačeni na deponiju.
Srpska pravoslavna crkva jeste titular ove imovine, ali to vladiki Nikanoru ne daje za pravo da sa njom raspolaže kako se njemu ćefne. On je samo jedan u dugom istorijskom nizu, započetom 1750. godine.
Ako se ovako odnosi prema onome što svi vide, šta li je sa bogatom zbirkom ikona, koja obuhvata razdoblje od tri veka. U zbirci su dela Zogofa Petra, Prvula, Šerbana Popovića, Nedeljka Popovića, Jovana Četirevića Grbovana i nepoznatih majstora. Takođe, čini je i grupa ikona baroknog razdoblja srpske umetnosti predstavljena delima slikara iz druge polovine 18. veka, poput Teodora Ilića Češljara, Dimitrija Popovića i drugih.
